Pieter Ameye
Als er één merk synoniem staat met hybride SUV’s, is het Lexus wel. Toch is het Japanse aanbod lange tijd erg beperkt gebleven. Want het was wachten op de kleinere NX vooraleer grote broer RX ondersteuning kreeg. Met de introductie van de UX krijgt het gamma nu een nog kleinere en derde peiler die ook sportief uit de hoek zou komen. Is het ook wat?
Om dat te weten stuurde Lexus ons richting Barcelona om met de UX in zowel Executive als F Sport-trim uitgebreid kennis te maken. De UX, kort voor Urban Crossover, lijkt misschien afgeleid van zijn grote broer RAV4, maar is dat niet. Zo meet hij een maatje kleiner waardoor hij op het kleiner (TNGA) GA-C-plaftform staat van onder andere de nieuwe Corolla en C-HR. Volgens Mitsuteru Emoto, Deputy Chief Engineer van UX, een bewuste keuze met het oog op een lager zwaartepunt en de algeheel compactere afmetingen van de UX.
Voor België is er bovendien maar één motorisatie beschikbaar. En dat in de vorm van een atmosferische 2.0-liter benzine, gekoppeld aan de gekende E-CVT-automaat. Goed voor een systeemvermogen van 184 pk en 190 Nm. Bovenop het koppel van de elektromotor. Goed voor een sprint naar de 100 km/h in 8,5 s (+0,2 s voor de vierwielaangedreven variant) en een topsnelheid van 177 km/h. Behalve de standaard, voorwielaangedreven versie, zal de UX ook nog beschikbaar zijn met vierwielaandrijving. Niet op de klassieke, mechanische manier. Maar via een een aparte elektromotor op de achteras die wel zo’n 60 kg extra op de weegschaal zet.
Behalve de optionele E-Four-vierwielaandrijving is de UX ook nog beschikbaar met Adaptive Variable Suspension (AVS) dat gebruik maakt van lineaire magneetventielen om de hoeveelheid schokdempervloeistof en zuigerconstructie van de dempers te laten variëren. We kennen ze van Lexus’ vlaggenschip LC, maar intussen ook van de sedan ES. Daarop heeft het systeem ons niet meteen kunnen overtuigen tegenover de standaard passieve ophanging. Maar na twee dagen UX rijden kunnen we stellen dat het voor de kleine crossover beduidend anders is.
Lexus heeft de persoonlijkheid van de Executive- en F Sport-versie beduidend ver uit elkaar gelegd, waardoor ze bijna aanvoelen als twee verschillende modellen. Zo reden we de UX Executive met de standaard, passieve ophanging en de F Sport met adaptieve dempers. En het contrast kon niet veel groter zijn.
De eerste is daarbij duidelijk en puur op het comfort afgesteld met zacht meubilair met weinig zijdelingse steun, en een koetswerk dat niet meteen bulkt van de laterale controle. In de heuvels rond Barcelona en op een vrij dynamisch parcours valt de UX daardoor een beetje door de mand. Ook al omdat de aandrijflijn niet echt opgetogen klinkt met al dat klimwerk. Wanneer we de UX echter de stad induwen valt alles op zijn plaats en komt het geheel tot zijn recht met een alles verterende ophanging en een hybride aandrijflijn die snel en vaak op elektrische modus overschakelt.
Een heel ander verhaal is het wanneer we de volgende dak overschakelen naar de F Sport variant. Deze ziet er niet alleen vanbuiten scherper uit, maar ook het interieur is helemaal anders. Zo heeft de F Sport recht op een zwarte dakhemel, sportievere tellers met een lateraal schuivende ‘ring’ die we nog steeds associëren met de LFA en vooral goed steunen sportzetels die weliswaar ook iets harder zitten.
Maar ook on the move communiceert de UX F Sport beduidend anders dan de Executive. Mede door de continue variabele adaptieve dempers, die op hun beurt ook gelinkt zijn met de vele extra rijmodi van de de F Sport, is er onder alle omstandigheden beduidend meer koetswerkcontrole. Ook in rechte lijn. En zelfs de aandrijflijn voelt directer en scherper aan. Op dynamisch parcours heeft de F Sport er in ieder geval een stuk meer zin in. Qua gespleten persoonlijkheid kan het tellen.
Resoluut voor de F Sport kiezen dus? Toch niet helemaal. Of toch niet zonder enkele nuances. Want waar de F Sport buiten de stad de winnaar is, is de Executive dat in het drukke(re) (stads)verkeer. En dat is niet alleen vanwege de ophanging maar ook de aandrijflijn die op sportief vlak nooit echt weet te plezieren. Zowel de motor(en) als de automaat, met in bepaalde modi 6 gesimuleerde verzetten, smeken niet meteen om bij het nekvel te worden gegrepen.
Duw je het gaspedaal echter wat minder diep in, dan komt de 250h al stukken beter tot zijn recht. Waar de hybride setup vroeger vooral in theorie erg zuinig was, tenzij je extreem veel moeite deed, is dat bij het nieuwe systeem van de 4e generatie een stuk minder het geval. De elektromotor werd opnieuw krachtiger en de batterij compacter. Daardoor biedt de hulpmotor sneller en vaker ondersteuning. En dat tot bij snelheden van 115 km/h. Zuinig Lexus hybride rijden is daarom niet langer weggelegd voor de zichzelf verklaarde hypermilers. En dat is ooit wel eens anders geweest.
De contradictie tussen de aandrijflijn, die beter tot zijn recht komt bij een rustiger rijgedrag, en het extra sportieve van de F Sport is met andere woorden reëel, waardoor de meer comfortabele setup van de Executive terug punten wint. Al kan je de adaptieve dempers ook aanvinken op de Executive-versie. Rij dus zeker eens met beide varianten vooraleer je de keuze maakt.
Want los daarvan heeft de UX nog andere troeven. Eerst en vooral zijn afwerking die ook hier op hoog niveau staat. Mag ook wel gezien het prijskaartje. Maar de kleine crossover scoort er in ieder geval punten mee. Zeker in vergelijking met de voornamelijk Duitse concurrentie die het naar goede gewoonte een stuk veiliger, en dus meer voorspelbaar speelt. Uitzondering is het navigatie- en infotainmentsysteem dat op zich wel alles in huis heeft, maar waarbij de interface en vooral de bediening nog steeds te wensen overlaat. Al maakt het uitstekende Mark Levinson-geluidssysteem, het grote head-up display en tal van andere comfortfeatures veel goed.
Conclusie
Het aanbod kleine SUV’s in het duurdere premiumsegment blijft ondanks de steile opmars van het aantal modellen nog steeds klein. Want op de Duitsers, Volvo en Jaguar/Land Rover na, telt het segment relatief weinig modellen. De UX sluit daar nu bij aan en innoveert in ieder geval met zijn unieke en zuinige aandrijflijn met een lage CO2-uitstoot en een design dat zonder meer uit de band springt. Dat Lexus er in geslaagd is om twee modellen op de markt te brengen die qua persoonlijkheid zo ver uit elkaar liggen, is opmerkelijk. Al maakt het er de keuze niet gemakkelijker op.
LEXUS UX 250h F-Sport (2019)
MOTOR: atmosferische vier-in-lijn + elektromotor, CILINDERINHOUD: 1.987 cc, MAX. VERMOGEN: 152 pk, MAX. KOPPEL: 190 Nm, TOTAALVERMOGEN: 184 pk, AFMETINGEN L/B/H: 4,49/1,84/1,52 m, GEWICHT: 1.540 kg, VERSNELLINGEN: Continue Variabele Transmissie (met gesimuleerde verzetten), AANDRIJVING: voorwielaandrijving, OPGEGEVEN VERBRUIK: 4,1-5,3 l/100 km (94-120 g C02/km), BANDEN: 225/50 R18 (rondom), TOPSNELHEID: 177 km/u, 0-100 KM/H: 8,5 s, VANAFPRIJS: 46.790 euro (basismodel 34.990 euro), SCORE: 3,5/5