Ken Divjak
Slaagt VW erin om de magie van de Lupo GTI uit 2002 te evenaren, ondanks een cilinder minder en een rist milieuregels meer? Maar één manier om dat uit te vogelen…
Volgens EVO Magazine waren er vorig jaar twee hot hatches die er met kop en schouders bovenuit staken: de Ford Fiesta ST, die we al in het lang en het breed bewierookt hebben, en de Volkswagen up! GTI, die hier nooit eerder aan bod kwam. De reden? Omdat zowat heel het Belgische autojournaille zich in de rij had gezet om er eens mee te rijden, terwijl VW België precies één testexemplaar beschikbaar had voor pers én klanten.
Wacht eens even: zo bijzonder is de gepeperde Up op papier toch niet, ofwel?
Hangt er helemaal vanaf waar je naar op zoek bent. Ook in GTI-livrij blijft Volkswagen’s kleinste een stadsmini, met een petieterige achterbank en een nog kleinere koffer. Zelfs de motor lijkt op het eerste gezicht niet zo bijzonder, met drie cilinders en een turbo die de 999 kubieke centimeters naar de 115 paarden trekt.
Inspecteer de specificaties evenwel grondiger en je merkt dat de lilliputter 200 Nm produceert voor geeneens 1.000 kilo, wat voor een topsnelheid van bijna 200 km/u zorgt en de klassieke sprint in 8,8 seconden. En dat allemaal bij een stadsverbruik – dat onder de NEDC-test de beste indicator was voor de reële dorst – van een liter of 6. In de praktijk klokten we met een zware voet af op 6,7 liter benzine per 100 kilometer.
Leuk op papier, maar ook in de echte wereld?
Beter nog: vanaf het eerste volgasmoment zou je zeggen dat de motor geen 115 maar 150 paarden heeft, zo energiek gaat de kleine up! er vandoor. Begeleid door een innemende ronk trekt de driecilinder al vanaf 1.000 toeren, om niet meer af te laten tot de naald de 6.000 omwenteling passeert.
Dat de karakterkop in het middengebied nog een tweede adem vindt, is ronduit lovenswaardig voor een turbomotor. Had er nog een ratelende in plaats van een zachte begrenzer op gezeten, dan zou het blok een cum laude verdienen. Temeer omdat er een manuele zesbak aan hangt die prima gedefinieerd is en lekker schakelt. Ja zelfs de pedalen staan nog min of meer oké opgesteld om te tip-hielen, wat de pret compleet maakt.
Genoeg lof voor de aandrijflijn, hoe zit het met het chassis?
Gezien de ultrakorte wielbasis en laagprofielbanden verwacht je een rocker die ongegeneerd van A naar B pogoot, maar niets is minder waar. Akkoord, een vliegend tapijt is de up! GTI natuurlijk ook niet. Toch zit er een gezonde dosis flex in de dempers, die de ergste putten en richels uit de cabine weten te weren.
Zelfs vanachter is het volgens de kids prima toeven, hoewel die vorige week nog steen en been kloegen in de Fiesta ST Performance Pack die hen naar eigen zeggen ‘autogriep’ gaf. Combineer dat met een goed afgewogen stuur en remmen die ondanks trommels achteraan prima vertragen en je krijgt een mini hot hatch die zich meteen tot allemansvriend ontpopt.
Nu zal de loftrompet wel uitgeblazen zijn, toch?
Je gaat het niet geloven, maar het beste moet zelfs nog komen. Zijnde dat de up! GTI helemaal op maat is van het drukke verkeer dat Vlaanderen anno 2019 kenmerkt. Niet alleen is hij compact genoeg om snedig door de file te flitsen, hij is ook nog eens snel genoeg om op het linkervak van de snelweg te ritsen.
Maar het beste hebben we natuurlijk tot het laatste bewaard: de up! GTI voelt altijd en overal aan alsof je hem op de limiet aan het rijden bent, ook al vallen de geklokte snelheden best mee. En dat is precies hoe het moet, beter dan omgekeerd. De meeste hot hatches zijn immers circuitauto’s geworden, die zo snel zijn dat je hun potentieel niet meer op de openbare weg kan gebruiken. Aan lage(re) snelheden komen ze gewoon niet tot hun recht, terwijl het bij de schitterende up! GTI net omgekeerd is.
Conclusie?
Als er ooit een opvolger voor de Fiat Panda 100HP en de eerste Suzuki Swift Sport was, dan moet het de up! GTI zijn. Voldoende kracht en kunde zorgen er immers voor dat zelfs de stomste ritten plezant zijn, terwijl er voor de uitdagende nog wat reserve is.
Toegegeven, op de limiet ontbreekt het de gepeperde up! wat aan tractie en speelsheid. Maar dat compenseert hij kundig door de overige 95% het allerbeste van zichzelf te geven, met bakken karakter erbij. En dat allemaal voor ongeveer 17.000 euro. Veel voor een up!, maar weinig voor een GTI in de oorspronkelijke betekenis van het letterwoord.
VOLKSWAGEN up! GTI
MOTOR: drie-in-lijn, turbobenzine, CILINDERINHOUD: 999 cc, MAX. VERMOGEN: 115 pk bij 6.000 tpm, MAX. KOPPEL: 200 Nm bij 2000 tpm, AFMETINGEN L/B/H: 3,60/1,64/1,47 m, LEEGGEWICHT: 980 kg, VERSNELLINGEN: 6, manueel, AANDRIJVING: voorwielaandrijving, OPGEGEVEN VERBRUIK: 4,8 l/100 km (110 g CO2/km), BANDEN: 195/40 R17 – Goodyear Efficient Grip Performance, TOPSNELHEID: 196 km/u, 0-100 KM/H: 8,8 s, VANAFPRIJS: 17.395 euro, SCORE: 4,5/5