50 jaar 917: 013/034 – The king of kings

Porsche reisde dit jaar met zijn kudde 917’s de wereld rond om 50 jaar 917 te vieren. Dat de 917 zoveel belangstelling oogst is geheel terecht uiteraard, het is de meest iconische racewagen ooit. Op meeste van die feestjes ontbrak echter de meest succesvolle 917, de King of Kings. Deze Gulf 917K – die we op Festival of Speed tegen het lijf liepen – heeft Porsche immers 46 jaar geleden al van de hand gedaan…

1969 was een kantelpunt in de wereldgeschiedenis. Uiteraard was er Woodstock en de maanlanding, maar ook de eerste overwinning van Merckx in de Tour de France, de eerste vlucht van de Concorde en – voor ons autoliefhebbers – de geboorte van de Porsche 917. Het begon allemaal met de presentatie op het salon van Genève in maart ‘69. Ging dan over tot de goedkeuring van de benodigde 25 exemplaren door de FIA eind april, net op tijd voor de eerste testen voor Le Mans. Na een woelige start, met stabiliteitsproblemen op hoge snelheid (van bijna 400 km/u…), zou de 917 snel zowel podia als de harten van velen veroveren.

Nummer 13

Onder die eerste 25 917’s zijn er best wel wat exemplaren die uiteindelijk een hoogst interessant leven hebben geleid. Zo is er de rode KG Salzburg met racenummer 23 (toevallig ook chassisnummer 023) die in 1970 de eerste algemene overwinning voor Porsche tijdens de 24 uur van Le Mans liet optekenen. Opvallend genoeg verkocht Porsche deze historische wagen enkele jaren nadien.

Een van die andere originele 25 wagens is chassisnummer 013. Deze kent initieel een vrij kleurloos bestaan en start alleen bij de 12u van Sebring in maart ‘70, met een 4de plaats tot gevolg. Vervolgens wordt deze ook ingezet bij de opnames van de film Le Mans van Steve McQueen. David Piper was een van de professionele coureurs die hielp bij de actiescènes op hoge snelheid. Hij zat aan het stuur van 013 toen deze op racesnelheid de beroemde bocht ‘Maison Blanche’ in dook en de linkerachterband het begaf. Een zware crash was onvermijdelijk en David Piper zou hierbij uiteindelijk een been verliezen.

Chassisnummer 013 wordt uiteindelijk heropgebouwd met behulp van chassisnummer 034 en begint in ‘71 aan een absoluut boerenjaar met als gemene deler in het succes de briljante Mexicaanse piloot Pedro Rodriguez. In liefst 4 van de 9 races uit het wereldkampioenschap wordt 034 ingezet, ongewoon veel voor eenzelfde wagen. Met bovendien ook ongelooflijke successen als resultaat.

Als een feniks

Bij zijn eerste optreden van het jaar, de 24 uur van Daytona eind januari, was al het al meteen raak. Pedro Rodriguez en Jackie Oliver pakken met de 034 de winst. De volgende race waarbij deze wagen wordt ingezet, de 1.000 km van Monza, is het – met dezelfde equipe – weer prijs. Rodriguez weet zelfs nog tijdens de race de kwalificatietijd te verbeteren. De eerste Alfa eindigt finaal op 7 ronden afstand, de eerste Ferrari zelfs op 10 ronden.

Na de race bestormen de tifosi het circuit. Rodriguez en Oliver vluchten het pitgebouw in en gaan zich verschuilen in een toilet uit vrees voor een lynchpartij door gekrenkte Italianen. Uiteindelijk worden ze door de officials bevrijd en blijkt dat de massa bestaat uit bewonderende fans die handtekeningen komen jagen…

Dan volgt de 1.000 km van Spa, waar de 917 met – jawel Rodriguez en Oliver – de wereld zal verstommen door de race af te leggen in 4 uur en 1 min. Oftewel – afgerond – een gemiddelde van 250 km/u, inclusief pitstops. Opnieuw ondervinden de 917’s alleen concurrentie van zichzelf. De twee equipes van Gulf duwen elkaar naar recordsnelheden die het Guinness Book of Records zullen bereiken als snelste race.

Deze keer was het Jo Siffert, in de zusterwagen, die het kwalificatierecord tijdens de race verder weet te verbeteren. Rodriguez weet echter tijdens zijn stint het verschil te maken en een nieuwe overwinning binnen te halen. Sommige bronnen beweren dat dit met chassisnummer 035 was, alhoewel Porsche zelf van oordeel is dat het wel degelijk om 917 034 ging.

Puntjes op de i

En nog kan het beter. Dat bewijst Rodriguez tijdens de 1000km op de Österreichring. Hij zet de beste kwalificatietijd neer maar krijgt tijdens de race af te rekenen met pech. Er moeten extra stops gemaakt worden voor onder andere een batterijwissel. Rodriguez weet echter teammanager John Wyer te overtuigen dat hij collega Attwood zo min mogelijk tijd achter het stuur moet geven en alles op hem moet zetten om de 2,5 ronden achterstand goed te maken.

Wyer stemt in, en Rodriguez zal 940 km (!) lang tonen hoe er met 5,0-liter sterke racewagens gereden – of beter gezegd gedanst – moet worden. Rodriguez verbreekt wederom zijn eigen kwalificatietijd en wint uiteindelijk met 2 ronden voorsprong op de dichtste concurrent.

Twee weken later volgt echter de schok, Rodriguez komt in een private Ferrari 512M om het leven tijdens een relatief onbelangrijke 200km Interseries race op de Norisring. Hij reed om dat moment aan de leiding van de race. Een losgekomen band op hoge snelheid zou de boosdoener zijn geweest. Vanaf ‘72 zijn de krachtige 5-liters verboden in het wereldkampioenschap en gaat de 034 op pensioen bij Porsche in Zuffenhausen…

For Pedro

Totdat er tijdens de winter van ‘73 een telefoontje vanuit Engeland komt, twee broers hebben interesse om een 917 aan te schaffen. Ze worden bij Porsche ontvangen en tonen meteen interesse in de 023, de Le Mans-winnaar uit ‘70. Die is echter – op dat moment nog – niet te koop. Ze mogen niettemin achterin op de parkeerplaats eentje uit de ruime stock uitkiezen. Daar treffen ze een horde 917’s onder een dik sneeuwtapijt aan.

Na even wat sneeuw weg te vegen komen ze bij deze illustere Gulf 917 034 uit. Rest nog even af te rekenen, waarbij er nog een aantrekkelijke package deal met een 908 wordt voorgesteld. Niettemin verkiezen de broers alleen deze 917 – voor een habbekrats – mee te nemen. Deze iconische racewagen kent ondertussen al 46 jaar dezelfde eigenaars en bevindt zich nog steeds in originele, ongerestaureerde toestand. Enige aanpassing is de toevoeging ‘For Pedro’ onder de voorruit. Een mooi eerbetoon aan een formidabele coureur en een onvergetelijk tijdperk.