Pieter Ameye
Een gepeperde Abarth met sportieve Sabelt-kuipjes staat niet meteen hoog op het verlanglijstje van ideale kilometervreters. Maar waar een wil is is een weg, en dus neem ik maar wat graag de sleutels van een Monza 1958-groene 695 70° Anniversario in ontvangt. Op zoek naar avontuur, fijne routes, spectaculaire vista’s en dé autostad van Italië.
En dan heb ik het uiteraard over Turijn. De hoofdstad van Piëmont, barok, tal van musea en de vermout. Maar toch vooral het Italiaanse automobielmekka bij uitstek met de familie Agnelli en FIAT als grootste en meest belangrijke exponent. Pas in de nasleep van WO II ontpopte Turijn zich tot dé autostad van Italië en omstreken met meer dan 200 autogerelateerde bedrijven waaronder Bertone, Cisitalia, Diatto, Fioravanti, Lancia, Pininfarina en Siata. Maar dus ook Abarth dat sedert 1971 onder de voogdij van FIAT valt maar pas in 2007 terug als constructeur door het leven gaat.
Sedert die renaissance hebben we slechts twee volwaardige modellen gezien, waaronder de Abarth 124 Spider en de op de Cinquecento gebaseerde Abarth. Die laatste werd door de jaren heen op regelmatige basis bijgeslepen, maar moet het toch vooral hebben van zijn schier oneindig aantal speciale edities waaronder deze ‘695 70° Anniversario’ het voorlopig laatste orgelpunt van is. En dat uiteraard ter ere van het 70-jarig bestaan van de schorpioen. Vandaar ook beslissing om de productie te beperken op maximaal 1.949 exemplaren, naar analogie met het geboortejaar van het merk van stichter Carlo Abarth.
Spoiler ad assetto variabile
Om die gebeurtenis kracht bij te zetten ontwikkelde Abarth een opvallend kleurtje dat ‘Monza 1958’ heet en afkomstig is van de oer-Abarth 500. Al kan je ook kiezen voor Circuit Grey, Gara White, Scorpione Black of Podium Blue. Elke tint wordt telkens vergezeld van grijze accenten rond onder andere de wielkasten, unieke retro schorpioenbadges en een schaakbordmotief op het dak. Net als gesmede 17-duims SuperSport-velgen en – last but not least – de ‘spoiler ad assetto variabile’.
Het kleinood ziet er niet alleen stoer uit (zeker wanneer je het ABARTH-opschrift onderaan opmerkt) maar is vooral ook functioneel. In zijn meest agressieve stand produceert de klep zo’n 42 kg downforce bij 200 km/h. Daarvoor moet je de hem wel op zijn meest verticale stand (en dus in een hoek van 60°) zetten. En dat doe je – net als bij de Lancia Delta Integrale – manueel met een sleuteltje. Op en top functioneel, maar ook licht en vooral zoals alleen de Italianen dat kunnen.
Het resultaat mag er in de praktijk absoluut wezen. De ietwat aparte kleurencombo geeft het autootje immers echt wel extra karakter. Bakens verzet de 70° Anniversario evenwel niet. Vooral dan omdat technisch alles bij hetzelfde gebleven is. Wat dat betreft hadden de Italianen eventueel wel een stap verder kunnen of mogen gaan. Of mochten de grijze accenten op onder andere de motorkap en het dak best wel in de lak gespoten zijn. Zoveel stickers ogen per slot van rekening nu eenmaal een tikkeltje goedkoop. Zeker met het prijskaartje van quasi 34.000 euro in gedachten.
Geen paniek
Veel controversiëler is misschien nog de (optionele) MTA-automaat van onze reisgezel. Een gerobotiseerde 5-trapsautomaat die zelfs in 2007 niet meteen als het nec plus ultra werd ervaren, laat staan in 2019. Roeien met die riemen die je hebt heet dat dan. En dus gaat de motor steevast in de sportstand en de ‘bak op manueel. Volautomatisch is immers echt geen optie. A la 360 Challenge Stradale zeg maar – ook al beschikt die technisch gezien niet eens over een volautomaatfunctie.
Panikeren hoeft echter niet. Het leeuwendeel van onze trip door voornamelijk Frankrijk en op en onder de Mont Blanc zal immers over snelwegen geschieden. Vanwege de (foto-) en andere tijdsgebonden verplichtingen kies ik er wel voor om de etappe in twee stukken in te delen. Zo kunnen we de 695 nog eens loslaten op de wat meer meanderende B-wegen van de Alsace, Bourgogne en Auvergne, terwijl ook onze rug en bovenbeen de extra rust zal kunnen appreciëren.
Want de Sabelt-kuipjes mogen er dan wel stoer en doelbewust uitzien, echt top zitten ze niet voor onze 1m86. Zeker omdat het stuur niet in de diepte verstelbaar is en de zithouding dus gecompromitteerd is. Gelukkig tover ik al snel een oplossing uit mijn hoed door de gebruikershandleiding als dijsteun te gebruiken. En het maakt een wereld van verschil. Zeker op lange afstand. Zou niet mogen maar het geeft de ervaring wel wat extra karakter. Zoveel is zeker.
Klinische concurrentie
Terwijl ik de eerste honderden snelwegkilometers maal, en het digitale snelheidsmetertje zweeft tussen legaal en betaalbaar, krijg ik de tijd om de accenten van de 70th Anniversario te bewonderen. Het is te zeggen, de weinige accenten. Want de meest kennen we immers al van andere special editions. Ook hier mochten de Italianen gerust wat verder zijn gegaan. Eventueel door extra zachte materialen aan te brengen op bijvoorbeeld dashboard en deuren, want die ogen meer rental– dan circuitspec. Andere details zoals de Sabelts of het stuurtje met carbon inleg ogen en voelen dan weer een stuk beter aan. Maar al zou het op een vrij eenvoudige manier nog een stuk beter kunnen.
Los daarvan maakt de cinquecento – of was het seicentonoventacinque? – veel goed met zijn gebrul afkomstig van de standaard Record Monza-uitlaat. Deze brult en ploft niet meer als weleer (met dank aan de EU), maar slaagt er wel nog steeds in erg entertainend uit de hoek te komen. Zeker wanneer je hem beter onder de knie krijgt en schakelmomenten weet te combineren met het op tijd lossen van de gas voor wat extra rasp.
Niet bijzonder glad of gesofisticeerd, maar des te entertainender. Zozeer zelfs dat we na enkele honderden kilometers best geacclimatiseerd geraken aan de stilaan uitgestorven versnellingsbaktechnologie. Of zou het met de steeds klinischer wordende concurrentie te maken hebben? Want wat dat betreft is de Abarth in tal van opzichten nog heerlijk old school, en dus interessant.
Dag 2
Met de eerste en veruit minst spectaculaire kilometers achter de rug, kriebelt het om op dag twee de immer enthousiaste pup eens uit te laten. Ik sla daarom een bijna lukraak gekozen afrit af nabij Loisy in de buurt van Nancy en die is er als bij toeval boenk op met snelle en meanderende bochten, goed asfalt, maar wel een temperatuur van om en bij de 5°. Niet meteen ideaal aangezien de 695 op Michelins Pilot Sport 3 staat, maar desondanks slaat het autootje geen mal figuur. Geholpen door zowel een elektronische als mechanische sper en Koni FSD-dempers weet de 70th efficiënt uit de hoek te komen.
Zelfs op technisch moeilijk terrein. Daarbij ben je je steeds bewust van de korte wielbasis die het de demping en vering allesbehalve makkelijk maakt, maar dat drukt de pret allerminst. Dat de Abarth zelfs zoveel jaar na datum – en ondanks zijn vele beperkingen – toch nog zo entertainend weet te zijn, is daarvan het beste bewijs.
Intussen zetten we koers naar de Mont Blanc-tunnel en compileert het Beats-audiosysteem de nodige tunes en podcasts waardoor de tijd voorbij vliegt. Dat het landschap intussen ook verandert is meegenomen. Wat kan het hier toch mooi zijn. Al verlang ik stilaan ook naar de wat meer lakse snelheidshandhaving van de Italianen. Dat het intussen lang geen pretje meer is om als DRIVR door Frankrijk te rijden is alom geweten. Zeker omdat het ieder jaar alleen maar erger lijkt te worden. Enfin, op naar Italië. Of ‘God’s race track’ zoals Clarkson er naar refereerde. Amen.
In achtervolging
Eenmaal we de Mont Blanc-tunnel achter ons laten en Italiaans grondgebied betreden komen we dat betreft aan ons trekken. Ze mogen dan wel geïnvesteerd hebben in dynamische verkeersborden, het leeuwendeel van de lokale chauffeurs lijkt er zich geen bal van aan te trekken. En dus volg ik gezwind met snelheden die erg makkelijk erg hoog oplopen.
Enkel wanneer ik de achtervolging inzet op een lokale Giulia Quadrifoglio-rijder moet ik de strijd al gauw staken. Tegen zoveel pk-geweld kan de nochtans 180 pk en 1.055 kg lichte settantesimo niet op. Al probeert ‘ie wel. Het siert ‘em. Maar eenmaal de 160 km/h gepasseerd loopt de acceleratie een tikkeltje terug. Ook al omdat de motor duidelijk is afgesteld op trekkracht in het lager en middengebied. Een toerengulzig monster is de geblazen 1.4 duidelijk niet.
Na een kleine tussenstop in Milaan zetten we linea recta koers naar Turijn via het perfect geasfalteerde tarmac van de tolweg A4. Deze staat in schril contract met het getormenteerd wegdek van in en rond Turijn, waar de ophanging bij wijlen echt een fameus pak slaag krijgt. Wat dat betreft is de Abarth geen typische Italiaanse stadsrakker. Ook al heeft ‘ie zijn formaat mee en is het best entertainend om van stoplicht naar stoplicht te sprinten, mee in het drukke verkeer waarbij iedere vorm van twijfel meteen wordt afgestraft.
Hier toont de MTA-automaat zich ook van zijn minst fijne kant. Filerijden, en vooral in eerste rijden, is duidelijk niet aan de hard- en software besteed en dat zal je als bestuurder geweten hebben. Snel opschakelen naar zijn twee is met andere woorden de boodschap. Of beter anticiperen. Het houdt je in ieder geval scherp.
Bij de les blijven
En dat is meteen ook de perfecte opsomming van de Abarth. In sé is het autootje stokoud en misschien wel wat achterhaald. Maar in tijden waarin we graag klagen over het steeds afstandelijker worden van heel wat gloednieuwe auto’s, is de 695 een zucht van verlichting. Zeker met de automaat ben je immers verplicht van de les te blijven en mag je je aandacht niet laten verslappen. Anders straffen de hard- en software je genadeloos af en verlies je tijd en dus ook ruimte. Uiteraard kan dat vermoeiend werken. Maar het werkt net zozeer in de andere richting. Je zal de Abarth met andere woorden soms vervloeken, maar net zo vaak de hemel in prijzen en vooral veel lol beleven. En daar draait het uiteindelijk toch om, toch?
ABARTH 695 70° Anniversario (MTA)
MOTOR: 1.4 turbobenzine, CILINDERINHOUD: 1.368 cc, MAX. VERMOGEN: 180 pk bij 5.500 tpm, MAX. KOPPEL: 225 Nm bij 3.000 tpm, AFMETINGEN L/B/H: 3,66/1,63/1,48 m, GEWICHT: 1.055 kg, VERSNELLINGEN: 5, sequentiële automaat, AANDRIJVING: voorwielaandrijving, OPGEGEVEN VERBRUIK: 7,6 l/100 km, BANDEN: 205/40 R17 – 205/40 R17 – Michelin Pilot Sport 3, TOPSNELHEID: 225 km/u, 0-100 KM/H: 6,7 s, VANAFPRIJS: 33.990 euro, SCORE: 4/5
LEES MEER:
Officieel: Abarth 124 Rally Tribute