Pieter Ameye
Wat Abarth voor FIAT is, wil Cupra voor SEAT zijn. Alleen laakte de Spaanse VAG-dochter tot nog toe identiteit. De Formentor, Cupra’s eerste eigen model, maakt daar definitief komaf mee – maar levert dat ook een geslaagde sportieveling op?
Toen Cupra zich in 2018 losrukte van grote broer Seat kwam het meteen in woelig water terecht. Van de nogal triviale badge over de correcte maar voor de rest vrij lauwe Cupra Ateca tot het bisnummer Cupra Leon, het voelde allemaal nogal déjà vu aan. En dat zowel visueel als technisch, gezien beide modellen het vooral van hun visuele addenda zoals matte lak en koperkleurige accenten moesten hebben.
De Formentor doet qua design alvast beter, nota bene met een crossoverkoetswerk dat weliswaar nauw aansluit bij de rest de vormtaal maar wel uniek is voor Cupra. Toegegeven, het werk van Alejandro Mesonero (die sindsdien naar Dacia verkaste en ondertussen bij Alfa Romeo zit) staat op het alomtegenwoordige MQB-platform en put gretig uit beschikbare VAG-motoren en transmissies.
Chaotische multimedia-interface
Voor de voorlopig krachtigste variant, de tweeliter EA888 VZ TSI met 310 pk, mocht Cupra zelfs grabbelen in de magazijnen van VW, waardoor er onder het koetswerk van deze VZ de aandrijflijn van de MK 8 Golf R schuilt. Betekent dat het vermogen standaard naar alle vier de wielen gaat via het trefzekere Haldex-systeem, terwijl een 7-traps DSG steevast voor de overbrenging zorgt.
Ook de ophanging is business as usual, met MacPherson-gewrichten vooraan en een multilink achteraan. Al countert de Formentor wel met een gewijzigde hoek voor de stuurkolom, waardoor het telescopisch verstelbare stuur net iets verticaler gepositioneerd kan worden. Onder het motto: alle beetjes helpen. De rijpositie van de Formentor is nochtans niet noemenswaardig laag of bijzonder, hoewel de sportieve kuipjes uitstekend zitten. Het interieur is verder een gekende mix van Golf, Leon en A3 maar is gelukkig wel op niveau afgewerkt met veel zachte en aangenaam aanvoelende materialen.
Waar we evenwel nog steeds niet aan kunnen wennen, is de chaotische multimedia-interface. En dan zwijgen we nog over de talrijke aanraakvlakken (voor onder andere het volume en de temperatuur vlak onder het scherm) die je vaak ongewild duimelt als je op het centrale aanraakscherm tokkelt. Gelukkig telt het stuurtje nog heel wat fysieke toetsen, waaronder een grote Cupra-knop om door de rijmodi te zappen.
À la carte
Onder die Cupra-knop schuilen de vele persoonlijkheden van deze Formentor. De combinatie van een pittige tweeliter turbobenzine met 7-traps DSG-automaat en adaptieve dempers maakt immers dat de VZ extreem veelzijdig voor de dag komt. Of toch zolang je in de ‘juiste’ modus zit. Van comfortabele daily met correcte vering en vrij soepele demping tot strak sturende crossover met weinig of geen koetswerkrol (maar wel een relatief hoog aanvoelend zwaartepunt), de Formentor kan het -in theorie- allemaal. Daarenboven beschikt hij over een individuele modus, waarin je de vele parameters zelf à la carte kan combineren.
Toch viel het pakket tijdens onze testbeurt niet helemaal in zijn plooi, omdat de winterbanden voor de laatste uitleenbeurten niet ingeruild waren voor zomerschoeisel. Met temperaturen van om en bij de 20 graden Celsius toonde de voortrein zich daardoor zoekerig en weinig transparant, terwijl de fijne (maar optionele) Brembo’s meer remkracht genereerden dan de malse tubes aankonden. Niet de schuld van de Formentor, maar wel van de banden.
Toch waren er nog andere redenen waarom we de VZ 310 vaker vlot dan agressief gereden hebben. Met de transmissie in D draait de geblazen vierpitter veel te weinig toeren, allicht om het verbruik te drukken. De andere opties zijn zelf flipperen of het minipookje in S zetten, wat zowaar de betere optie blijkt. In het middengebied komt de vierpitter immers vinnig uit de hoek en is de communicatie met de DSG-transmissie haast telepathisch, waardoor je minder geneigd bent om elke versnelling uit te wringen. Doe je dat toch, dan word je beloond met een mooie vermogensopbouw die best wat snelheid creëert, met een prima stuurgevoel ter ondersteuning.
Uitkijken naar de VZ5
Kijken we verder dan de genietbare rij-eigenschappen, dan laat de Formentor eerder een gemengde indruk na. Zijn koetswerkstijl maakt hem immers niet zo handig als een echte SUV, terwijl hij evenmin over het lage(re) zwaartepunt beschikt van een klassieke hatchback. Voor de een is dat het beste van twee werelden, voor de ander net het omgekeerde. Niettemin zijn er tout court maar weinig snelle hatchbacks die over zoveel technisch vernuft beschikken om in gelijk welke omstandigheden veilig en voorspelbaar hard te gaan. Verwacht alleen geen speels vierwielaandrijver.
Of de goed uitgeruste VZ 310 nu een concurrent is de voor de technisch quasi identieke Golf R dan wel voor hoogpotige sportivo’s zoals de VW T Roc R of Audi S Q2, weten we nog steeds niet helemaal. Wel dat hij goedkoper is en over een uniek en origineel koetswerk beschikt dat zich op zijn minst weet te onderscheiden van de massa. Iets wat overigens zeker het geval gaat zijn voor de aanstaande Formentor VZ5. Die krijgt immers Audi’s legendarische 2,5-liter vijfcilinder turbo onder de kap, inclusief een Torque Splitter tussen de achterwielen. Dat lijkt ons hoe dan ook een beter arsenaal om een merk als Cupra te distantiëren van de rest van de MQB-meute.
CUPRA Formentor VZ 2.0 TSI 310 DSG 4DRIVE
MOTOR: viercilinder, turbobenzine, CILINDERINHOUD: 1.984 cc, AFMETINGEN: 4,45 m/1,83 m, 1,51 m, AANDRIJVING: vier wielen (niet permanent), VERMOGEN: 310 pk (tussen 5.460 – 6.000 tpm): KOPPEL: 400 Nm (tussen 2.000 – 5.450 tpm), OVERBRENGING: 7-bak, automaat, GEWICHT: 1.569 kg, ACCELERATIE: (0-100 km/h): 4,9 s, TOPSNELHEID: 250 km/h, BANDEN: 245/40 R19 (rondom), OPGEGEVEN VERBRUIK: 7,7 l/100km (192 g CO2/km) (WLTP), VANAFPRIJS: 49.640 euro, SCORE: 4/5
MEER LEZEN
Officieel: Cupra Born (2021) krijgt optionele E-Boost