Bert Claes
Het is al van 1999 geleden dat we in België een volledige zonsverduistering mochten meemaken. Wie dat feit gemist heeft zal voor een volgende zitting naar het buitenland moeten gaan, want een nieuwe eclips op Belgisch grondgebied is pas voor het jaar 2090. Het is dus een zeer zeldzame gebeurtenis, die ook nog eens in een vingerknip passeert.
Een volledige zonsverduistering duurt op zijn best maximaal 7 minuten en 4 seconden, tenminste toch als je op één zelfde plaats blijft staan. Wie langer van het spektakel wil genieten, zal mee moeten bewegen in de schaduw van de verduistering. Hard rennen zal daarbij niet volstaan, want het perfecte beeld van de volledige verduistering verplaatst zich aan vlotjes twee maal de snelheid van het geluid over het aardoppervlak. Als je dat zou willen doen, ben je dus aangewezen op de luchtvaart.
Productienummer één
Om zulke vlucht te realiseren, moet er naar een toestel gekeken worden dat niet alleen deze snelheid kan bereiken, maar ook gedurende langere tijd kan volhouden. Als we militaire vliegtuigen buiten beschouwing laten, zouden we de dag van vandaag niet ver komen. In de jaren ’70 was er zowaar een alternatief dat tot op vandaag de verbeelding blijft tarten. Een machine ontworpen om passagiers te vervoeren in stijl, aan twee keer de snelheid van het geluid. Eén van de meest bijzondere verwezenlijkingen op technologisch vlak in de geschiedenis: de Concorde.
Het toestel dat uitgekozen werd voor de vlucht was productienummer één, zeg maar het originele prototype. Speciaal voor deze vlucht werden er patrijspoorten aan de bovenkant van de romp gemaakt, om het zicht op de zon te vergemakkelijken. Infrarood- en optische camera’s werden in de patrijspoorten in het dak van het vliegtuig geïnstalleerd om de corona van de zon vast te
leggen, met minder atmosferische interferentie dan vanaf de grond het geval zou zijn.
Wereldrecord
Op 30 juni 1973 steeg Concorde op vanaf Palma de Mallorca, met aan boord vijf personen flightcrew en zes astronomen. Het toestel onderschepte het pad van de eclips boven Mauritanië binnen één seconde van de vooropgestelde timing. Mauritanië had hun luchtruim die dag gesloten, zodat de Concorde zonder enige verstoring zijn zorgvuldig uitgekiende pad kon vliegen. Het vliegtuig vloog maar liefst 74 minuten in de schaduw van de eclips. Daarbij passeerden ze de Sahara, Mali, Nigeria, om uiteindelijk te landen in Fort-Lamy (het huidige N’Djamena) in Tsjaad.
Deze vlucht is een wereldrecord dat tot op de dag van vandaag onverslagen blijft. In 1999 werd wel een nieuwe poging ondernomen, deze keer met drie Concordes die betalende passagiers vervoerden. Helaas vielen de omstandigheden tegen, en konden de passagiers slechts vijf minuten totale eclips ervaren. Het zicht op de eclips viel ook tegen, want de kleine raampjes van deze onaangepaste toestellen beperkten het zicht. Na de crash in 2001 bleven de Concordes definitief aan de grond, dus het record is wellicht nog een hele tijd veilig gesteld.