Pieter AmeyeBuon compleanno Giorgetto Giugiaro!
De Italiaanse legende viert deze week zijn 70e verjaardag en dat laten wij bij DRIVR niet onopgemerkt voorbijgaan. Speciaal om zijn esthetisch vernuft nog eens in de schijnwerpers te zetten selecteerden wij tien van zijn absolute meesterwerken. En hoewel Giugiaro minstens zoveel legendarische concept cars tekende, focussen we ditmaal op tien van zijn meesterwerken die het productiestadium wél gehaald hebben. De ene uiteraard al wat zeldzamer, en dus prijziger, dan de andere. Maar Giugiaro’s vernuft heeft zich gelukkig ook in heel wat democratische modellen geuit. Een overzicht.
Alfa Romeo 105/115 Series Coupés (1963)
De Alfa 105 Coupé Bertone is zonder twijfel één van Giugiaro’s meest volmaakte ontwerpen. De kleine coupé staat samen met de originele Giulia-sedan symbool voor hoe een echte Alfa er moet uitzien en rijden. Dat Giugiaro op het moment dat hij de Giulia Coupé tekende, toen onder de vleugels van Bertone, nauwelijks 25 was, maakt het er allemaal des te indrukwekkender op. Een tijdloze klassieker die ondanks de gestegen prijzen nog steeds binnen veel mensen hun bereik ligt.
BMW M1 (1979)
Met een oplage van slechts 453 exemplaren is de BMW M1 een extreem zeldzame auto. Iets wat zich intussen ook reflecteert in de (vraag)prijzen. Maar toch is de met hulp van Lamborghini ontwikkelde sportwagen bijzonder relevant gebleken voor de Beierse constructeur. Onrechtstreeks staat de M1 immers aan de wieg van het complete M-verhaal. Bovendien zou het BMW’s eerste, en voor lange tijd enige, sportwagen met middenmotor zijn. Pas met de komst van de hybride i8 in 2014 zou er een officieuze opvolger komen.
De Tomaso Mangusta (1967)
Alejandro De Tomaso en Caroll Shelby waren naar verluidt goede vrienden. En toen Shelby op zoek was naar opvolger voor zijn Cobra, kwam De Tomaso met het idee voor de Mangusta. Niet toevallig het dier dat de cobra vreest. Maar wanneer Shelby niet veel later in het GT40-project stapt, blijft De Tomaso achter met wat de opvolger van de Vallelunga zou worden. Het ontwerp met dubbele vleugelpanelen voor het motor- en bagagecompartiment werd al even uniek als legendarisch, maar was duur en tijdrovend om bouwen waardoor de stekker er na 400 exemplaren al uitging. Van die 400 zouden er naar verluidt slechts een kleine 250 meer overblijven.
FIAT Panda (1980)
Met meer dan 4,5 miljoen geproduceerde exemplaren, verspreidt over drie generaties, is de FIAT Panda verworden tot een van de vele iconen van Italië. Een echt werkpaard dat uitblinkt door zijn combinatie van gebruiksgemak, lage prijs, intelligent design en degelijkheid. De eerste generatie mag er op het eerste zicht dan wel weinig spectaculair hebben uitgezien, het vernuft achter het hoe en waarom van de vierkante Panda was er niet minder om. Zoveel jaren en generaties later blijft de Panda de vierwielige verpersoonlijking van democratische Italiaanse mobiliteit.
Lotus Esprit Type 79 (1976)
Over de eerste generatie Lotus Esprit kunnen we relatief kort zijn. Of beter, je doorverwijzen naar onze recente test van een van de zeldzame overgebleven exemplaren. De Esprit zou het uiteindelijk vier generaties verder schoppen met herinterpretaties van het originele design door Peter Stevens en Julian Thomson. Maar geen van de nieuwere versies haalt het qua puurheid van het door Giugiaro gepende origineel.
ISO Grifo (1965)
De ISO Grifo was een typisch geval van Italiaans design gecombineerd met Amerikaanse betrouwbaarheid in de vorm van een Chevrolet, en later ook Ford, V8. De grote GT was een alternatief voor de Gran Turismo’s van voornamelijk Ferrari en Maserati en ontwikkelde in zijn meest krachtige Chevy L71-configuratie maar liefst 435 pk. Daarmee haalde de Grifo een geclaimde topsnelheid van 300 km/h. ISO bouwde nauwelijks 413 exemplaren van de Grifo waarvan 90 met de meest krachtige 7.0-liter V8.
Lancia Delta (1979)
De eerste generatie Lancia Delta moest de kentering bieden na het roestdebacle met de Beta, en schopte het meteen tot ‘Auto van het jaar’ in 1980. Het design was getekend Giugiaro en Lancia ging zelfs zover dat ze Saab verantwoordelijk had gesteld voor de HVAC-module. In Zweden werd de Delta dan weer verkocht als Saab-Lancia 600. Belangrijker is evenwel dat de Delta de basis zou leggen voor wat later de Integrale rally-versie zou worden. De rallysuccessen van de Integrale’s zijn intussen even legendarisch als het feit dat het merk nooit met een waardige opvolger zou komen. Een onbegrijpelijke zet gezien het ijzersterke imago van de oer-Delta en zijn vele successen op én naast de rallyparcours.
Maserati Ghibli (1967)
Hoewel de originele Ghibli volgens Maserati een 2+2 was, was het in de praktijk een echte tweezits grand tourer die gemaakt was om lange afstanden af te leggen in hoog comfort en aan hoge snelheid. Daarvoor zorgde een 4,7-liter V8 met twee dubbele bovenliggende nokkenassen. Goed voor 310 pk en gekoppeld aan een handgeschakelde vijfbak van ZF of een 3-trapsautomaat. Later zou daar nog een 335 pk sterke en tot 4,9-liter uitgeboorde SS-versie bijkomen, net als een open Spyder.
Volkswagen Golf (1974)
De Volkswagen Golf mag dan wel oer en oer Duits zijn, de sympathieke hatchback werd wel getekend door een Italiaan. Giugiaro had net zijn designhuis Italdesign opgericht en kreeg de moeilijke opdracht om met een passende opvolger te komen voor de Kever. Die kreeg voorwielaandrijving en de motor dwarsgeplaatst voorin. En was dus zowat het tegenovergestelde van de Kever. Het succes zou er niet minder om zijn. Zeker niet wanneer VW kort daarop de snelle GTI-versie zou lanceren. Want ook die zou de blauwdruk worden van zowat alle snelle hatchbacks van vandaag.
Seiko x Giugiaro 7A28-7000 ‘Ripley’
Last but not least is een van Giugiaro’s vele nevenprojecten. De Italiaan tekende immers niet alleen maar auto’s, maar heeft door de jaren heen ook een knap palmares opgebouwd van camera’s, vuurwapens, tractoren, moto’s én horloges. De Seiko x Giugiaro ‘Ripley’ (ref. 7A28-7000) kreeg op korte tijd een ferme navolging vanwege zijn rol in de scifi-film Aliens uit 1986. Al zat zijn tijdloos en apart design daar zeker ook voor iets tussen.